ایمپلنت دندان یکی از پیشرفته‌ترین روش‌های جایگزینی دندان‌های از دست رفته است که با کاشت یک پایه تیتانیومی در استخوان فک، ظاهر و عملکردی کاملاً مشابه دندان طبیعی ارائه می‌دهد. این روش نه‌تنها لبخندی زیبا و طبیعی به شما هدیه می‌دهد، بلکه استحکام و دوام بالایی نیز دارد. یک متخصص حرفه‌ای میتواند مراحل کاشت ایمپلنت را با دقت بالا انجام داده و از بروز مشکلات احتمالی جلوگیری کند.
در این مقاله، قصد داریم به بررسی کامل ایمپلنت دندان، انواع آن و نکات مهم در این زمینه بپردازیم. اگر به دنبال اطلاعات جامع و کاربردی درباره ایمپلنت هستید، تا پایان این مطلب همراه ما باشید.
| انواع ایمپلنت | ایمپلنت ساب پریواستیل یا درون کاشتی ایمپلنت اندواستیل یا فرو رونده ایمپلنت به همراه چهارچوب راموس روش All-on-4 |
| سن ایمپلنت | بالای ۱۸ سال |
| تعداد جلسات | با توجه به نوع درمان متغیر |
| ماندگاری | بالا |
| هزینه | با توجه به برند و تخصص پزشک متغیر |
دلایل نیاز به ایمپلنت دندان
دلایل مختلفی وجود دارد که فرد را برای ایمپلنت دندان ترغیب می کند که در زیر به تعدادی از آن ها اشاره شده است:
- تحلیل رفتن لثه های بی دندان در مرور زمان
- مشکل در جویدن غذا و ایجاد ناراحتی در ناحیه لثه در هنگام خوردن غذا
- ناراحتی از جای خالی دندان در دهان در هنگام صحبت با دیگران و جلوگیری از لبخند زیبا
- فشار نامتوازن بر روی دیگر دندان ها به هنگام جویدن و گاز گرفتن
- افزایش اعتماد به نفس از دست رفته به دلیل نداشتن دندان
مراحل ایمپلنت دندان
در ادامه مراحل ایمپلنت دندان را به‌صورت دقیق و گام‌به‌گام شرح می‌دهیم.
۱. ارزیابی اولیه و معاینه بیمار
اولین قدم در فرآیند ایمپلنت دندان، مراجعه به دکتر ایمپلنت و انجام معاینات اولیه است. دندانپزشک در این مرحله شرایط دهان، دندان‌ها، لثه و استخوان فک شما را به‌طور دقیق بررسی می‌کند. همچنین سوابق پزشکی شما مورد مطالعه قرار می‌گیرد تا از سلامت عمومی شما و عدم وجود بیماری‌های خاصی که ممکن است مانع کاشت ایمپلنت شود، اطمینان حاصل شود.
در این مرحله موارد زیر بررسی می‌شوند:
- وضعیت سلامت لثه‌ها
- تراکم و استحکام استخوان فک
- وجود هرگونه عفونت یا بیماری لثه
- سوابق پزشکی بیمار، از جمله دیابت، بیماری‌های قلبی یا مصرف داروهای خاص
اگر بیمار دارای مشکلاتی مانند تحلیل لثه یا کاهش تراکم استخوان فک باشد، ممکن است قبل از انجام ایمپلنت نیاز به پیوند استخوان یا درمان‌های لثه داشته باشد.
۲. برنامه‌ریزی و تصویربرداری‌های لازم
پس از تأیید شرایط بیمار، دندانپزشک از تصویربرداری رادیولوژی یا سی‌تی‌اسکن برای ارزیابی دقیق‌تر استخوان فک استفاده می‌کند. این تصاویر به دندانپزشک کمک می‌کند تا محل دقیق کاشت ایمپلنت را مشخص کند و مطمئن شود که پایه ایمپلنت در محل مناسبی قرار می‌گیرد.
در این مرحله:
- ارتفاع، عرض و تراکم استخوان فک بررسی می‌شود.
- موقعیت عصب‌ها و سینوس‌ها مشخص می‌شود تا در حین جراحی آسیبی به آنها وارد نشود.
- اندازه و نوع ایمپلنت انتخاب می‌شود.
۳. آماده‌سازی استخوان فک (در صورت نیاز به پیوند استخوان)
اگر استخوان فک بیمار به‌دلیل تحلیل رفتن یا ابتلا به بیماری‌های لثه، استحکام کافی برای نگه‌داشتن ایمپلنت را نداشته باشد، باید عمل پیوند استخوان انجام شود. پیوند استخوان میتواند از خود بدن بیمار، مواد مصنوعی باشد.
این فرآیند به استخوان کمک می‌کند تا تراکم و استحکام کافی برای نگهداری ایمپلنت پیدا کند. معمولاً پس از پیوند استخوان، چند ماه زمان نیاز است تا استخوان جدید رشد کرده و به‌خوبی جوش بخورد.
۴. جراحی کاشت پایه ایمپلنت
پس از آماده شدن فک، دندانپزشک جراحی کاشت ایمپلنت را انجام می‌دهد. این مرحله یکی از مهم‌ترین بخش‌های فرآیند ایمپلنت است که باید با دقت بالایی انجام شود.
مراحل جراحی کاشت ایمپلنت:
- ایجاد برش در لثه:
دندانپزشک ابتدا یک برش کوچک در لثه ایجاد می‌کند تا به استخوان فک دسترسی پیدا کند. - ایجاد سوراخ در استخوان فک:
سپس با استفاده از ابزارهای مخصوص، یک سوراخ در استخوان فک ایجاد می‌کند. این سوراخ باید دقیقاً در موقعیت مشخص شده و با عمق و قطر مناسب برای جایگذاری ایمپلنت باشد. - کاشت پایه ایمپلنت:
پایه فلزی ایمپلنت (معمولاً از جنس تیتانیوم) درون سوراخ ایجادشده قرار می‌گیرد. این پایه مانند ریشه دندان عمل می‌کند و پس از مدتی با استخوان فک جوش می‌خورد. - بخیه زدن:
پس از کاشت پایه ایمپلنت، دندانپزشک محل برش زده لثه را بخیه می‌زند تا روند بهبود آغاز شود.
۵. دوره بهبودی و جوش خوردن ایمپلنت با استخوان فک (استئواینتگریشن)
پس از جراحی، دوره‌ای به نام استئواینتگریشن آغاز می‌شود. در این دوره، ایمپلنت با استخوان فک جوش می‌خورد و پایه‌ای محکم و ثابت برای دندان مصنوعی ایجاد می‌کند.
این دوره بسته به وضعیت جسمانی بیمار و تراکم استخوان فک، ممکن است بین ۳ تا ۶ ماه طول بکشد. در این مدت، بیمار باید مراقب محل ایمپلنت باشد و از دستورالعمل‌های دندانپزشک پیروی کند.
۶. نصب اباتمنت (اتصال‌دهنده ایمپلنت به تاج دندان)
پس از اطمینان از جوش خوردن کامل ایمپلنت با استخوان فک، مرحله نصب اباتمنت انجام می‌شود. اباتمنت یک قطعه فلزی کوچک است که روی پایه ایمپلنت قرار می‌گیرد و تاج دندان مصنوعی را به ایمپلنت متصل می‌کند.
در این مرحله، ممکن است دندانپزشک مجدداً لثه را برش دهد تا به ایمپلنت دسترسی پیدا کند و اباتمنت را نصب کند.
۷. نصب تاج دندان (پروتز نهایی)
آخرین مرحله از فرآیند ایمپلنت دندان، نصب تاج دندان مصنوعی است. تاج دندان میتواند از جنس‌های مختلفی مانند سرامیک، پرسلن یا زیرکونیا باشد که به‌گونه‌ای طراحی می‌شود که کاملاً شبیه دندان‌های طبیعی بیمار باشد.
دندانپزشک تاج دندان را روی اباتمنت قرار می‌دهد و مطمئن می‌شود که دندان جدید از نظر اندازه، رنگ و شکل با سایر دندان‌های طبیعی هماهنگ است.
چه افرادی نمی‌توانند ایمپلنت دندان انجام دهند؟
این روش برای همه افراد مناسب نیست و در برخی شرایط خاص، انجام ایمپلنت میتواند خطرناک باشد یا نتیجه مطلوبی نداشته باشد. در ادامه به بررسی دقیق‌تر افرادی که نمی‌توانند ایمپلنت دندان انجام دهند و دلایل آن می‌پردازیم.
۱. افراد سیگاری و کسانی که دخانیات مصرف می‌کنند
مصرف سیگار و سایر دخانیات تأثیرات مخربی بر سلامت دهان و دندان دارد. نیکوتین موجود در سیگار باعث کاهش جریان خون در بافت‌های لثه می‌شود که این امر میتواند روند بهبود پس از کاشت ایمپلنت را مختل کند.
علاوه بر این، افراد سیگاری بیشتر در معرض عفونت محل ایمپلنت و تحلیل استخوان قرار دارند. حتی اگر ایمپلنت در ابتدا با موفقیت انجام شود، احتمال شکست ایمپلنت در افراد سیگاری در طولانی‌مدت بسیار بیشتر از افراد غیرسیگاری است. بنابراین، به این دسته از افراد توصیه می‌شود پیش از اقدام به ایمپلنت، مصرف دخانیات را قطع کنند تا شانس موفقیت درمان افزایش یابد.
۲. بیمارانی که در حال شیمی‌درمانی یا پرتودرمانی هستند
افرادی که تحت شیمی‌درمانی یا پرتودرمانی در ناحیه سر و گردن قرار دارند، نمی‌توانند ایمپلنت دندان انجام دهند. این درمان‌ها باعث تضعیف سیستم ایمنی بدن و کاهش توانایی بدن در ترمیم بافت‌های آسیب‌دیده می‌شوند.
همچنین پرتودرمانی در ناحیه سر و گردن میتواند به استخوان فک آسیب برساند و فرآیند جوش خوردن ایمپلنت با استخوان فک (که به آن استئواینتگریشن گفته می‌شود) را مختل کند. این بیماران باید پس از اتمام دوره درمان و با تأیید پزشک متخصص اقدام به ایمپلنت دندان کنند.
۳. افراد مبتلا به دیابت کنترل‌نشده
بیماران دیابتی به‌ویژه آن‌هایی که دیابت آنها به‌خوبی کنترل نشده است، در معرض خطر بالای عفونت‌های دهانی و کندی روند بهبودی زخم‌ها قرار دارند. این شرایط میتواند باعث شود که فرآیند بهبود پس از کاشت ایمپلنت با مشکل مواجه شود.
با این حال، افراد مبتلا به دیابت کنترل‌شده می‌توانند تحت نظر دندانپزشک و با کنترل دقیق قند خون، ایمپلنت دندان انجام دهند. مشاوره با دندانپزشک و پزشک معالج برای این بیماران ضروری است تا ریسک‌های احتمالی کاهش یابد.
۴. افرادی با اختلالات سیستم ایمنی یا مصرف‌کنندگان داروهای سرکوب‌کننده ایمنی
بیمارانی که به دلایل مختلف دچار اختلالات سیستم ایمنی هستند یا از داروهای سرکوب‌کننده ایمنی (مانند داروهای مصرفی پس از پیوند عضو) استفاده می‌کنند، در معرض خطر بالای شکست ایمپلنت قرار دارند.
این افراد معمولاً توانایی کمتری در مقابله با عفونت‌های دهانی دارند و احتمال بروز عفونت در محل کاشت ایمپلنت برای آنها بیشتر است. همچنین، روند جوش خوردن ایمپلنت با استخوان فک در این بیماران ممکن است به‌درستی انجام نشود.
پیش از اقدام به ایمپلنت، این بیماران باید با دندانپزشک و پزشک خود مشورت کنند و در صورت لزوم تغییراتی در روند درمان خود اعمال کنند.
۵. افرادی که به عفونت‌های شدید لثه و دهان مبتلا هستند
وجود عفونت‌های فعال در لثه و دهان یکی از موانع جدی برای انجام ایمپلنت دندان است. اگر فردی قبل از کاشت ایمپلنت دچار بیماری‌های لثه، عفونت‌های دندانی یا مشکلات مربوط به بافت‌های نرم دهان باشد، این مشکلات باید پیش از ایمپلنت درمان شوند.
عفونت میتواند باعث شود که ایمپلنت به‌درستی در جای خود ثابت نشود و حتی ممکن است منجر به شکست کامل فرآیند کاشت شود. در چنین شرایطی، دندانپزشک ابتدا درمان‌های لازم برای رفع عفونت را انجام می‌دهد و سپس فرآیند کاشت ایمپلنت را آغاز می‌کند.
اگر ایمپلنت به خوبی در استخوان جوش نخورد دندانپزشک چه اقداماتی را انجام خواهد داد؟
- خارج کردن آن و جایگزینی فوری آن با یک ایمپلنت که کمی پهن تر است.
- خارج کردن ایمپلنت از استخوان و استفاده از پیوند استخوان در ناحیه خالی ایجاد شده و فرصت دادن به ناحیه مورد نظر برای ترمیم در چند ماه بعد از دومین تلاش برای کاشت ایمپلنت دندان.
- ممکن است برخی دندانپزشکان از ایمپلنت های یک مرحله ای استفاده کنند. این ایمپلنت ها در استخوان فک قرار گرفته و سر آنها در دهان قابل مشاهده است. به همین خاطر احتیاجی به انجام عمل جراحی دوم و مجدد نیست. معمولاً لازم است که بیمار با دندانپزشک یا ایمپلنتولوژیست خود ۲ یا ۳ هفته بعد از عمل جراحی دوم برای آغاز فرآیند جایگذاری روکش، پل یا دندان بر روی آن مشورت کند.
ایمپلنت دندان چه مزایایی دارد؟
برخی از مزیت های کاشت ایمپلنت دندان به شرح زیر است:
۱- طبیعی بودن ایمپلنت دندان
طبیعی بودن دندان ها در اصلاح طرح لبخند بسیار مهم است و بیشتر افراد خواهان دندان هایی طبیعی هستند. به دلیل اینکه ایمپلنت دندان با جراحی داخل استخوان فک قرار می گیرد، احساس بیمار نسبت به آنها طبیعی تر از موقعی است که از دندان های مصنوعی استفاده می شود.
۲- راحتی ایمپلنت دندان
برای بیمار جای هیچ گونه نگرانی درباره لغزش یا افتادن ایمپلنت دندان در دهان نیست و میتواند با خیال راحت غذا بخورد و صحبت کند.
۳- میل کردن غذا
بیمار با استفاده از ایمپلنت دندان بهتر می تواند غذای خود را بجود. این موضوع در حالی است که جویدن غذا با دندان های مصنوعی معمولی و بطور خاص دندان های مصنوعی که به نحوه مناسب در دهان قرار نمی گیرند، دشوار است. علاوه بر این، دندان مصنوعی فک بالا می تواند سقف دهان شما را بپوشاند و به این ترتیب امکان مزه کردن غذاها را کاهش دهد.
۴- افزایش اعتماد به نفس
به خاطر اینکه ایمپلنت ها بسیار شبیه دندان های طبیعی است، بیمار تفاوت کمتری نسبت به دندان های طبیعی احساس می کند. به این ترتیب به خاطر اینکه بیمار نگران مشکلات دندان مصنوعی یا توجه دیگران به دندان های از بین رفته خود نمی باشد، اعتماد به نفس اش افزایش خواهد یافت.
دندان های مصنوعی عادی همچنین می توانند بر وضعیت صحبت کردن بیمار تاثیر داشته باشد و اعتماد به نفس بیمار را در زمان صحبت کردن کم کند.
در چه سنی می توان از ایمپلنت دندان استفاده کرد؟
افراد باید برای ایمپلنت به بلوغ استخوانی کامل برسند در واقع افراد پس از سن ۱۸ سال می توانند از این روش درمانی استفاده کنند و دندان های از دست رفته ی خود را با ایمپلنت جایگزین کنند. برای کودکان بهتر است این اقدام بعد از رسیدن به سن رشد انجام شود تا رشد فک و اعضای دیگر به طور کامل انجام شده باشد.
معروف ترین جنس ایمپلنت دندان کدام است؟
بیشتر ایمپلنت های دندان از فلز با کیفیتی به نام تیتانیوم ساخته می شوند. این فلز علاوه بر کیفیت بالا با بدن انسان سازگاری مناسبی دارد و می تواند برای این کار بسیار ایده آل باشد. تیتانیوم یک لایه ظریف بر روی سطح خود تولید می کند که از آن در برابر پوسیدگی محافظت می کند. این لایه در برابر اسید، ترکیبات نمک و اکسیژن مقاومت بالا دارد. علاوه بر این تیتانیوم ضد مغناطیسی بوده و هیچ گونه ضرری برای فرد ندارد. اصلی ترین دلیل استفاده از تیتانیوم این است که بدن انسان آن را به عنوان جسم خارجی پس نمی زند. تیتانیوم از سطوح مختلفی تشکیل شده است که شامل اسید H، اسپری پلاسما و پوشش هیدروکسی آپاتیت است.
آیا می توان از پیوند استخوان بطور همزمان با کاشت ایمپلنت دندان استفاده کرد؟
در بیشتر مواقع کاشت یک ایمپلنت دندانی در ۱ ساعت انجام می شود. بیمار در طول این مدت مقدار خیلی کمی احساس ناراحتی خواهد داشت. میزان حس ناراحتی و درد در این حالت بستگی به تحمل خود بیمار دارد، اما معمولاً این درد از نظر بیماران نسبتاً خفیف و قابل تحمل بوده است. اگر ایمپلنت در دندان های جلو کاشته شود، دندانپزشک از دندان مصنوعی یا پل موقت استفاده می کند تا به این ترتیب دهان شما خالی از دندان های از بین رفته نباشد. قبل از شروع کار جراح با بیمار در مورد نظرات و انتخاب هایش صحبت خواهد کرد.
اقدامات بعد از ایمپلنت دندان به چه صورت می باشد؟
- بعد از عمل جراحی کاشت ایمپلنت دندان، دندانپزشک زیبایی برای بیمار داروهای آنتی بیوتیک و مسکن تجویز می کند. مصرف این داروها به صورت منظم بسیار مهم می باشد زیرا این آنتی بیوتیک ها از عفونت های احتمالی در ناحیه جراحی شده جلوگیری می کنند.
- ترشحات دهان خود را با فشار بیرون نریزید.
- برای آشامیدن مایعات از نی استفاده نکنید.
- از استعمال دخانیات جدا خودداری کنید این کار ممکن است باعث خونریزی در لثه شود و مراحل بهبود را به تعویق بیندازد.
- از غذاهای نرم مانند سوپ استفاده کنید، تا به این ترتیب از ایجاد آسیب به لثه ها جلوگیری نمایید.
- از دستکاری کردن قسمت ایمپلنت دندان خودداری کنید و دهان خود را به خوبی تمیز کنید. دندانپزشک ممکن است برای شما یک دهان شویه آنتی باکتریال برای کمک به تمیز کردن دهان تجویز کند.
- در طول مدت ۷ تا ۱۰ روز بعد از عمل جراحی بیمار باید برای کشیدن بخیه ها به مطب پزشک مراجعه کند. بعد از کاشت ایمپلنت دندان در استخوان فک ممکن است به چند ماه زمان برای جوش خوردن به استخوان احتیاج داشته باشد. این مدت معمولاً ۳ یا ۴ ماه در صورت کاشت دندان در فک پایین و ۵ یا ۶ ماه در صورت کاشت دندان در فک بالا است. در طول این دوره، سر آن معمولاً در زیر لثه پنهان باقی می ماند.
عوارض و خطرات ایمپلنت دندان
هیچ عمل جراحی در دنیا بدون عوارض وجود ندارد. مشکلاتی که احتمال دارد در زمان عمل جراحی کاشت ایمپلنت دندان به وجود بیاید به شرح زیر است:
خون ریزی دهان: خون ریزی به دلیل برش در پوست و لثه بیمار کاملا طبیعی بوده که در هنگام عمل با ساکشن مخصوص گرفته خواهد شود و بعد از عمل کاشت نیز خیلی زود بر طرف می شود.
عفونت در دندان ها: در صورتی که بیمار توصیه های دندانپزشک خود را به خوبی انجام ندهد و داروهای تجویز شده را به موقع مصرف نکند احتمال عفونت در ناحیه عمل شده زیاد است.
آسیب به اعصاب، سینوس ها: آسیب به اعصاب سینوس ها میتواند از جمله خطرات و عوارض کاشت ایمپلنت دندان باشد، در موقعی که ایمپلنت دندان برای جایگزینی دندان های پایین استفاده می شود، ممکن است دندان پزشک عصب هایی را که از فک رد می شوند را به خاطر سوراخ کردن استخوان فک دچار آسیب کند. به منظور جلوگیری از بروز این اتفاق، عکس های رادیولوژی ویژه پیش از عمل جراحی کاشت ایمپلنت دندان از وضعیت دهان بیمار گرفته می شود، تا بتواند به جراح برای مشخص کردن محل دقیق عصب ها، سینوس ها و حفره بینی یاری کند. البته اگر دندانپزشک شما کاملا بر کار خود تسلط کافی داشته باشد هیچگاه این اتفاقات نخواهد افتاد.
هزینه ی ایمپلنت چقدر است؟
میزان قیمت و هزینه ایمپلنت برای بسیاری از افراد مهم است و قبل از انجام هر روش درمانی، باید در مورد آن اطلاعات کسب کنند. تعیین قیمت و هزینه ی این روش به عوامل مختلفی مانند برند ایمپلنت، احتیاج به پیوند استخوان در ایمپلنت ، نیاز به بالا بردن سینوس، پزشک مورد نظر و …. وابسته می باشد.
نتیجه گیری
در درمان ایمپلنت بیماران باید حتما با پزشک همکاری لازم را داشته باشند و در زمان های مشخص شده و به موقع به پزشک مراجعه کنند که روند درمان با مشکلی مواجه نشود و ویزیت دندان ها به موقع توسط پزشک انجام شود. همچنین بیمار باید از سطح بهداشتی مناسبی در مورد دندان ها و لثه برخوردار باشد، به همین دلیل استفاده روزانه از مسواک و خمیردندان ضروری می باشد.
