شاید برای شما سوال پیش آمده که دندانپزشکی کودکان بدون بیهوشی بهتر است یا با بیهوشی؟ پاسخ به این سوال متفاوت است. مراجعه به دندانپزشکی و درمان دندان ها، یکی از تجارب پر استرس برای بسیاری از کودکان است. عدم همکاری کودک با دندانپزشک اطفال، تمرکز را در حین درمان مختل کرده و روند آن را دشوار می کند.
در بسیاری موارد، پس از عدم موفقیت در متقاعد کردن کودک، دندانپزشک به مهار فیزیکی و نگه داشتن دست و پای او توسط والدین یا کمک دستیار متوسل می شود. این اقدامات نه تنها ترس کودک را افزایش می دهد، بلکه تجربه ای ناخوشایند و خاطره ای منفی از دندانپزشکی در ذهن او بر جای می گذارد. در این گونه مواقع پزشک اقدام به بیهوشی کودک می کند. در این مطلب، به بررسی مزایا و معایب دندانپزشکی کودکان با بیهوشی و بدون بیهوشی می پردازیم و موارد مجاز برای انجام اقدامات دندانپزشکی با بیهوشی را شرح می دهیم.
دندانپزشکی اطفال بدون بیهوشی چگونه است؟
هدف اول دندانپزشک اطفال، همیشه درمان دندان کودک بدون بیهوشی است. در مطب دندانپزشکی کودکان پس از معاینه و بررسی شرایط کودک، بهترین روش درمانی انتخاب می شود. مطب دندانپزشکی کودکان با فضایی شاد و کودکانه، به برقراری ارتباط مناسب با کودک کمک می کند. کودکانی که تحت کنترل دندانپزشک قرار می گیرند و همکاری کافی دارند، می توانند بدون بیهوشی درمان شوند.
گاهی اوقات، تزریق بی حسی ممکن است باعث کمی اضطراب و گریه در کودک شود؛ اما با صبر و حوصله دندانپزشک و همکاری کودک، درمان بدون بیهوشی قابل انجام است. نکته مهم این است که نباید کودکی که اضطراب دارد و همکاری نمی کند را با زور و فشار وادار به درمان کرد. این کار نه تنها به نفع کودک نیست، بلکه می تواند عوارض روحی و جسمی جبران ناپذیری به همراه داشته باشد. در چنین مواردی انجام آرامبخشی یا بیهوشی توسط متخصص بیهوشی در یک مرکز مجهز، خطرات کمتری نسبت به کار با زور و فشار دارد.
مزایای دندانپزشکی اطفال بدون بیهوشی
برای درک بهتر سوال دندانپزشکی کودکان بدون بیهوشی بهتر است یا با بیهوشی؟ باید مزایا و معایب هر کدام از این روش ها را در نظر بگیریم. مزایای دندانپزشکی اطفال بدون بیهوشی شامل موارد زیر است:
- تجربه ای آرام تر: بدون نیاز به بیهوشی، کودک هوشیار و سرحال است و اضطراب و ترس کمتری را تجربه می کند.
- عوارض کمتر: بیهوشی می تواند عوارضی مانند تهوع، استفراغ و سردرد داشته باشد. در حالی که در روش بدون بیهوشی، این عوارض وجود ندارد.
- هزینه کمتر: درمان بدون بیهوشی به طور قابل توجهی ارزان تر از درمان با بیهوشی است.
- ایجاد تجربه مثبت: بدون تجربه ناخوشایند بیهوشی، کودک خاطره ای مثبت از دندانپزشکی خواهد داشت و در آینده تمایل بیشتری برای مراجعه به دندانپزشک خواهد داشت.
در نهایت انتخاب روش مناسب برای درمان دندانپزشکی کودکان به عوامل مختلفی مانند سن کودک، وضعیت سلامت، سابقه تجارب دندانپزشکی و نوع درمان مورد نیاز بستگی دارد.
دندانپزشکی اطفال با بیهوشی چگونه است؟
دندانپزشکی کودکان با بیهوشی یا آرامبخشی راه حلی مناسب برای کودکانی است که به دلیل ترس، اضطراب، سن کم، ناتوانی جسمی یا ذهنی، قادر به همکاری با دندانپزشک اطفال نیستند. این روش، تجربه ای آرام و بدون درد را برای کودک رقم می زند و خاطره ای ناخوشایند از دندانپزشکی در ذهن او باقی نمی گذارد. بیهوشی عمومی با استفاده از ترکیبی از داروها، حالتی شبیه به خواب عمیق ایجاد می کند. در این روش کودک هوشیاری خود را از دست داده و دردی را احساس نمی کند.
موارد استفاده از بیهوشی در دندانپزشکی کودکان
انتخاب روش مناسب برای درمان دندانپزشکی کودکان، دغدغه بسیاری از والدین است. در برخی موارد بیهوشی می تواند راه حلی مناسب برای انجام درمان های دندانپزشکی در کودکان باشد. در ادامه به بررسی موارد مجاز برای انجام اقدامات دندانپزشکی با بیهوشی می پردازیم:
۱. کودکان زیر ۳ سال:
به دلیل عدم توانایی در همکاری با دندانپزشک، بیهوشی برای این گروه از کودکان ضروری است.
۲. بیماران با مشکلات فیزیکی و ذهنی:
بیمارانی که به دلیل مشکلات فیزیکی یا ذهنی مانند سی پی یا اوتیسم، قادر به همکاری با دندانپزشک نیستند و ممکن است در حین درمان بی قراری و ناآرامی داشته باشند، می توانند از بیهوشی استفاده کنند.
۳. کودکان با وابستگی شدید:
کودکانی که به دلیل وابستگی شدید به والدین یا خود رای بودن، حاضر به همکاری با دندانپزشک نیستند و بی قراری آن ها می تواند به خودشان یا تیم دندانپزشکی آسیب برساند، می توانند تحت بیهوشی درمان شوند.
۴. ترمیم و روکش تعداد زیادی از دندان ها در یک جلسه:
در برخی موارد تعداد زیادی از دندان های کودک نیاز به ترمیم و روکش دارند. در این شرایط با توجه به عدم تمایل کودک به مراجعات مکرر به دندانپزشکی، می توان با بیهوشی تمام درمان ها را در یک جلسه انجام داد.
انواع روش های بیهوشی در دندانپزشکی کودکان
دندانپزشک متخصص اطفال با بررسی سابقه پزشکی بیمار و در نظر گرفتن عواملی مانند سن کودک، تعداد دندان های خراب و نوع درمان مورد نظر، بهترین روش بیهوشی را برای کودک انتخاب می کند. انواع روش های بیهوشی در دندانپزشکی کودکان عبارت اند از:
آرام بخش عمیق
این روش یکی از شیوه های دندانپزشکی کودکان تحت بیهوشی است که به دندانپزشک زمان بیشتری برای انجام درمان می دهد. در این روش با تزریق ماده بیهوشی به رگ، کودک به طور کامل به خواب می رود. نکته مهم این است که تزریق بیهوشی باید توسط متخصص بیهوشی انجام شود. زیرا در حین بیهوشی علیرغم خواب بودن کودک، تنفس و بلعیدن آب دهان توسط خود او انجام می شود و متخصص بیهوشی باید بر تمام علائم حیاتی کودک نظارت داشته باشد.
آرام بخش خوراکی
در بیهوشی خوراکی، داروی آرامبخش برای کاهش اضطراب کودک به او خورانده می‌شود. دوز دارو بر اساس وزن کودک محاسبه می‌شود و کودک باید حداقل سه ساعت قبل از درمان ناشتا باشد. این روش یکی از کم‌عارضه‌ترین و بهترین روش‌های بیهوشی در دندانپزشکی کودکان است و شرایط را برای ترمیم دندان به خوبی فراهم می‌کند. نوشیدن و خوردن قبل از درمان می‌تواند باعث تهوع و استفراغ شده و اثر دارو را نیز کم کند.
بیهوشی عمومی
بیهوشی عمومی روشی قوی برای دندانپزشکی کودکان است که با وجود عوارض احتمالی، در موارد خاص و برای درمان‌های پیچیده و ظریف که نیاز به دقت عمل بالا دارند، توسط دندانپزشک تجویز می‌شود. در این روش سطح هوشیاری کودک به طور کامل پایین می‌آید و او بدون احساس درد و حرکت، شرایط ایده‌آلی را برای درمان دندانپزشک فراهم می‌کند. دندانپزشک برای بررسی وضعیت سلامت کودک، آزمایشاتی را تجویز می‌کند. اگر کودک سابقه بیماری یا مصرف داروی خاصی دارد، باید حتما به دندانپزشک اطلاع داده شود. بروز لرز، حالت تهوع، پرادراری، خواب آلودگی و کلافگی بعد از بیهوشی طبیعی است و به مرور زمان رفع می‌شود؛ ولی سردردهای شدید و مشکلات تنفسی غیرعادی هستند و باید فورا به دندانپزشک اطلاع داده شوند.
مزایا دندانپزشکی کودکان با بیهوشی
در مواقعی که کودک به هر دلیلی قادر به همکاری با دندانپزشک نیست، دندانپزشکی تحت بیهوشی راه حلی مناسب برای انجام درمان های لازم و جلوگیری از عواقب ناگوار عدم درمان خواهد بود. این روش نه تنها به کودک کمک می کند تا بدون اضطراب و درد تجربه دندانپزشکی را پشت سر بگذارد، بلکه مزیت دیگری نیز دارد. از جمله این که تمامی مراحل درمان در یک جلسه انجام می شود و کودک از درد و اضطراب ناشی از جلسات متعدد رها می شود.
به این ترتیب، کودک در یک نوبت و بدون نیاز به مراجعات مکرر، از خدمات دندانپزشکی بهره مند می شود و از بروز مشکلات پیچیده تر و دردناک تر در آینده جلوگیری می شود. اینک که با مزایای دندانپزشکی کودکان با بیهوشی آشنا شدید به راحتی می توانید تصمیم بگیرید که دندانپزشکی کودکان بدون بیهوشی بهتر است یا با بیهوشی؟
عوارض بیهوشی در دندانپزشکی کودکان
بیهوشی دندانپزشکی برای کودکان گرچه راه حلی مؤثر برای درمان های پیچیده در کودکان غیرقابل همکاری است، اما نگرانی هایی را نیز برای والدین به همراه دارد. عوارض بیهوشی مانند هر داروی دیگری امری اجتناب ناپذیر است، اما باید به خاطر داشت که فواید آن بیشتر از ضررش است. همان طور که مصرف مولتی ویتامین ها و مکمل ها نیز بدون عوارض جانبی نیست، بیهوشی نیز عوارض مختص خود را دارد. اما در سنجش با مزایای آن، مانند رهایی از درد و اضطراب و انجام درمان در یک جلسه و همچنین در مقایسه با عوارض عدم درمان مانند عفونت و آبسه، بیهوشی انتخابی منطقی و به نفع کودک خواهد بود.
به عنوان مثال آنتی بیوتیک ها نیز با عوارضی همراه هستند، اما برای درمان عفونت های خطرناک مصرف آن ها ضروری است. خواب آلودگی و آرامش عضلانی تا ۲۴ ساعت پس از بیهوشی، از عوارض رایج آن است که به مرور برطرف می‌شود. دندانپزشک با در نظر گرفتن تمام جوانب و با علم به این که فواید بیهوشی برای کودک بیشتر از عوارض احتمالی آن است، این روش را پیشنهاد می‌دهد.
نکاتی که در روز بیهوشی برای انجام درمان های دندانپزشکی کودکان باید رعایت شود چیست؟
پس از رسیدن به پاسخ دندانپزشکی کودکان بدون بیهوشی بهتر است یا با بیهوشی؟ و تصمیم به بیهوشی دندانپزشکی برای کودکتان سوالاتی در ذهن شما نقش می‌بندد. نگرانی‌هایی مانند زمان ناشتا بودن کودک، اقدامات لازم در روز عمل و غیره ذهن شما را درگیر می‌کند. دستورالعمل های قبل از بیهوشی دندانپزشکی بسیار ساده تر از عمل های جراحی هستند و به صورت چاپی به شما ارائه می شوند. برخی از این موارد عبارت اند از:
ناشتایی: کودک باید ۸ ساعت قبل از بیهوشی کاملا ناشتا باشد و تا ۴ ساعت قبل از بیهوشی می‌تواند کمی آب بنوشد.
تغذیه بعد از بیهوشی: متخصص بیهوشی زمان و نوع تغذیه مناسب بعد از به هوش آمدن کودک را به شما خواهد گفت.
معاینه توسط متخصص اطفال: دو روز قبل از عمل با متخصص اطفال تماس بگیرید تا از عدم وجود مشکل تنفسی یا سرماخوردگی در کودک اطمینان حاصل کنید.
انجام آزمایشات: انجام آزمایشات تجویز شده توسط دندانپزشک و همراه داشتن آن ها در روز عمل ضروری است.
مراقبت های بعد از بیهوشی کودکان برای درمان دندانپزشکی
دستورالعمل‌ها و مراقبت‌های پس از بیهوشی دندانپزشکی با توجه به نوع کار انجام شده بر روی دندان‌ها متفاوت هستند و به طور خاص برای هر کودک ارائه می‌شوند. مراقبت های بعد از بیهوشی دندانپزشکی در کودکان از اهمیت بالایی برخوردار است. سهل انگاری در این زمینه می تواند عواقب ناخوشایندی برای کودک به همراه داشته باشد. در ادامه به مهم ترین نکات مراقبتی بعد از بیهوشی اشاره می کنیم:
- پس از به هوش آمدن، کودک به استراحت کافی نیاز دارد.
- بروز علائمی مانند حالت تهوع، استفراغ، لرز، پر ادراری و خواب آلودگی پس از بیهوشی طبیعی است.
- بعد از به هوش آمدن، به کودک مایعات کافی در حجم کم بدهید.
- کودک نباید در ۲۴ ساعت اول پس از عمل دهان خود را با آب بشوید. بعد از این بازه زمانی، می تواند با آب نمک به ملایمت دهان خود را آب بکشد.
- در صورت احساس درد در اطراف دندان، می توانید با مشورت با دندانپزشک هر ۴ تا ۶ ساعت به کودک مسکن بدهید.
- بروز سردرد یا مشکلات تنفسی بعد از به هوش آمدن غیرعادی است و باید فورا به پزشک اطلاع داده شود.
- تا زمانی که حس لامسه کودک بازنگشته، از دادن مواد غذایی خیلی گرم یا سرد به او خودداری کنید.
- در ساعات ابتدایی پس از درمان، به کودک غذاهای نیم گرم و نرم بدهید.
- ترشح اندکی خونابه در ۱۲ تا ۲۴ ساعت بعد از عمل طبیعی است.
هزینه بیهوشی کودکان برای ترمیم دندان چه قدر است؟
یکی از دغدغه های رایج والدین، هزینه های دندانپزشکی تحت بیهوشی برای کودکان است. در این روش هزینه های مربوط به اقدامات دندانپزشکی مانند ترمیم، عصب کشی، کشیدن دندان و غیره مشابه درمان در مطب دندانپزشکی است و تفاوت چندانی ندارد. اما تفاوت اصلی در نحوه پرداخت هزینه هاست. در درمان تحت بیهوشی، شما تمام هزینه ها را به طور یکجا قبل از شروع درمان پرداخت می کنید، در حالی که در درمان در مطب، هزینه ها در پایان هر جلسه به دندانپزشک پرداخت می شود.
علاوه بر هزینه های درمان دندانپزشکی، هزینه ای برای بیهوشی و استفاده از اتاق عمل توسط بیمارستان یا مرکز درمانی از شما دریافت می شود. به طور کلی هزینه های درمان تحت بیهوشی به عوامل مختلفی مانند نوع و تعداد اقدامات دندانپزشکی، دستمزد دندانپزشک، لوازم و تجهیزات مورد نیاز، متخصص بیهوشی و مرکز درمانی بستگی دارد.
با مطالعه این مقاله به راحتی می توانید تصمیم بگیرید دندانپزشکی کودکان بدون بیهوشی بهتر است یا با بیهوشی؟ و بهترین روش را برای کودک خود انتخاب کنید.
